Thuis wonen

Onze inwoners wonen zo lang mogelijk comfortabel en veilig thuis

Je thuis voelen, is van belang voor al onze inwoners. Dit geldt ook voor jongeren, ouderen en kwetsbare inwoners. Als gemeente zijn wij ervoor verantwoordelijk dat onze inwoners zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Ook als zij zorg nodig hebben. Veel inwoners willen dat ook graag, zodat ze dicht bij hun netwerk wonen. Mantelzorg is belangrijk om thuis te kunnen blijven wonen. Het is belangrijk dat onze inwoners kunnen (blijven) meedoen en elkaar kunnen ontmoeten: thuis en in de wijk, ook om eenzaamheid te voorkomen. Door landelijk beleid en verschillende maatschappelijke ontwikkelingen blijven kwetsbare inwoners langer thuis wonen. Dit geldt ook voor inwoners in Lisse met sociale of psychische problematiek. We hebben oog voor de spanningen die dit soms geeft in de wijk en sociale contacten.

Trends en ontwikkelingen

Lokaal langer thuis wonen wringt steeds meer
Het rijksbeleid is erop gericht dat inwoners zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen en kunnen blijven deelnemen aan de maatschappij. Dit wordt echter steeds lastiger door de dubbele vergrijzing, de toename van mensen met dementie, de krapte op de woningmarkt, een toenemend tekort aan zorgpersoneel, de druk op mantelzorgers, toenemende eenzaamheid en de stijgende zorgkosten.

Om deze opgaven aan te pakken, werken we al nauw samen met partners in wonen, welzijn en zorg. Rondom ouderen zijn dat onder meer senioren, welzijn, zorg, woningcorporatie, eerstelijnszorg en verzekeraar Zorg en Zekerheid. In 2022 sluiten we een overeenkomst met partners om de samenwerking te versterken.

Vanaf 2024 integrale woonzorgvisies voor alle aandachtsgroepen
Het Rijk heeft de afgelopen jaren gestimuleerd dat gemeenten integrale woonzorgvisies opstellen voor ouderen. Hieraan werken we vanuit de domeinen maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkeling samen met maatschappelijke partners. Volgens landelijke afspraken werken we in Holland Rijnland-verband samen met Zorg en Zekerheid in werkgroepen over ouderen, GGZ en preventie.   

Vanaf 2024 zijn gemeenten verplicht integrale woonzorgvisies voor alle aandachtsgroepen op te stellen. Dat staat in het rijksprogramma ‘Een thuis voor iedereen’. Naast ouderen gaat het onder meer om dak- en thuislozen, statushouders, arbeidsmigranten en uitstromers uit een intramurale setting (zoals jongeren uit de jeugdzorg). In de woonzorgvisies maken gemeenten de behoeften aan huisvesting en ondersteuning en zorg inzichtelijk. Zo is er onder meer behoefte aan tussenwoonvormen tussen zelfstandig wonen en opname in een instelling. Bij de prestatieafspraken, die gemaakt worden op basis van de woonzorgvisies, wordt ook de zorgsector een partner.   

Decentralisatie en transformatie van de maatschappelijke zorg
In de regio Holland Rijnland wordt de maatschappelijke zorg per 2023 gedecentraliseerd naar de individuele gemeenten. Een uitzondering geldt voor de zeer specialistische zorg, waarbij we met de dertien gemeenten blijven samenwerken. Sinds 2017 werken de vijf Duin- en Bollengemeenten aan de voorbereidingen voor de decentralisatie en transformatie door middel van het uitvoeren van het uitvoeringsprogramma ‘Omzien naar elkaar’. In 2022 sluiten we gezamenlijk met de vijf gemeenten contracten met zorgaanbieders af, zodat de juiste zorg is ingekocht, de toegang tot die zorg wordt ingericht en we werken aan preventie. Om dakloosheid te voorkomen, wordt een preventieplan voor de Duin- en Bollestreek gemaakt en gedeeltelijk uitgevoerd in 2022.

2023: doorlopende transformatie maatschappelijke zorg
Met de gecontracteerde zorgaanbieders hebben we doelen afgesproken om de ingezette transformatie voort te zetten. Het uitvoeringsprogramma maatschappelijke zorg ‘Omzien naar elkaar’ loopt door tot en met 2023. Het jaar 2023 wordt gezien als een overgangsjaar, waarin de aandacht ligt op de start van de daadwerkelijke decentralisatie en de uitvoering van de afgesloten contacten met de bijbehorende vastgestelde ambities.

Preventie dakloosheid
Het kabinet wil de komende jaren inzetten op het ‘wonen eerst’-principe om dakloosheid te voorkomen. Er wordt gewerkt aan een langetermijnplan om dakloosheid tussen 2023 en 2030 aan te pakken. In het coalitieakkoord heeft het kabinet besloten om structureel € 65 miljoen extra te steken in de aanpak van dakloosheid. Deze aanpak sluit goed aan bij het preventieplan dakloosheid Duin- en Bollenstreek.

De MAG ‘Leven Lang Meedoen’ noemt de volgende meerjarige ambities en acties:

Hoe meten we of het lukt?

4 Er is een monitor ‘Maatschappelijke zorg’ in ontwikkeling. Hierin wordt te zijner tijd een indicator opgenomen over de instroom in de maatschappelijke zorg.

Activiteiten in 2023

Ambitie: er zijn voldoende geschikte en betaalbare woningen, ook voor specifieke doelgroepen en voor wonen met zorg.

Hierbij werken we samen met de afdeling ruimtelijke ontwikkeling. Samen stellen we een integrale woonzorgvisie op en maken we in 2023 een uitvoeringsprogramma ‘Thuis wonen’, waarin we de ambities concretiseren. De concrete uitvoering start in 2023 samen met maatschappelijke partners en bewoners. De acties staan in deze begroting beschreven onder het programma ‘Leefomgeving/Wonen’.

Ambitie: inwoners nemen zelf ook de verantwoordelijkheid om zo zelfstandig mogelijk te kunnen blijven wonen, bijvoorbeeld door hun woning tijdig aan te passen.

Ambitie: de woonomgeving is veilig, leefbaar en nodigt uit om te ontmoeten.

We werken hierbij samen met de afdelingen openbare orde en veiligheid en ruimtelijke ordening.

Ambitie: er is een goed integraal voorzieningen- en dienstenaanbod, dat is verspreid over de wijken/kernen (onder andere ontmoeting, vervoer en dagbesteding).

Ambitie: voor de inwoners die dat nodig hebben, is er hulp bij het meedoen.

Ambitie: iedereen heeft een dak boven het hoofd; niemand wordt op straat gezet.

Ambitie: inwoners die een beroep doen op maatschappelijke zorg (maatschappelijke opvang en beschermd wonen), wordt passende ondersteuning geboden, bij voorkeur ambulant. De ondersteuning is gericht op voorkomen van instroom in de maatschappelijke zorg en op herstel en uitstroom uit de maatschappelijke zorg.

Samenwerkingspartners